Adhaan – Ilivyo anzishwa na asili yake

Wakati sayyidina Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam) Alifanya hijra (alihamia) kwenda madina munawwarah, aliwasiliana na maswahaaba (radhiyallahu ‘anhum) Kuhusu njia itakayochukuliwa ya kuwaita watu kwenye swala. Ilikuwa hamu iliyokuwa ndani ya moyo wa sayyidina Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam) kwamba maswahaaba (radhiyallahu ‘anhum) wote wakusanyike na kutekeleza swala zao pamoja msikitini. Sayyidina Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam) Hakufurahishwa na maswahaaba (radhiyallahu ‘anhum) Wakifanya salaah zao katika msikiti kwa muda tofauti wala katika nyumba zao.

Maswahaaba (radhiyallahu ‘anhum) walitowa mapendekezo yao tofauti kuhusu jinsi watu wanaweza kuitwa kwa ajili ya swala. Baadhi ya maoni ya maswahaaba (radhiyallahu ‘anhum) yalikuwa Moto ungewashwa au bendera itainuliwa. Wakiona bendera au miali ya moto na moshi wa moto, watu wangeelewa kuwa ni wakati wa salaah na kwa hivyo kuwajulisha wengine waje kwenye msikiti kutekeleza swala.

Mapendekezo mengine yalikuwa kwamba tarumbeta ipigwe au ile naqoos (vijiti viwili) vipigwe juu ya nyingine ili kuwatahadharisha watu kwamba ni wakati wa salaah.

Sayyidina Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam) Hakufurahishwa na maoni hayo. Sayyidina Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam) hakutaka ummah wake kuiga Wakristo, mayahudi na makafiri katika nyanja za Dini zao au maisha yao ya kidunia. Kama Waislam wangechukua njia hizi, ingewasababisha kufanana na makafiri katika Dini yao, na zaidi ingeweza kusababisha vurugu na kutokuelewana katika nyakati za salaah kwa sababu makafiri walikuwa wakiita watu kwenye sehemu zao za ibada wakati mwingine kupitia njia hizi.

Hakuna hitimisho lililofikiwa katika mkutano huo na jambo hilo liliachwa bila uamuzi.

kabla ya sahaaba (radhiyallahu ‘anhum) kutawanyika kutoka kwa mkusanyiko wa Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam), sayyidina umar (radhiyallahu ‘anhu) alitoa maoni kwa Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam) kwamba, kama hakuna njia yoyote ambayo bado imeamuliwa, basi kwa wakati huo labda mtu anaweza kuwa ameteuliwa kuzunguka akiita watu kwa sala wakati wowote wakati wa swala unapoingia. Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam) alikubali maoni ya sayyidina umar (radhiyallahu ‘anhu) akamchagua sayyidina bilaal (radhiyallahu ‘anhu) kufanya kazi hiyo. kwa hivyo wakati wa swalaah, sayyidina bilaal (radhiyallahu ‘anhu) alikuwa akizunguka akiwaambia watu kwamba jamaah (salaah ya kujumuisha) katika msikiti inakaribia kuanza.

Moyo wa kila sahaabi (radhiyallahu ‘anhu) ulijawa na wasiwasi wa Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam) kuhusu jinsi watu wanapaswa kuitwa kwa ajili ya kuswali pamoja katika msikiti.

Lakini, haikuchukua muda mrefu baadaye usiku mmoja baada ya sayyidina Abdullah bin zaid (radhiyallahu ‘anhu) kwenda kulala; alionyeshwa ndoto na Allah subhaana wata’ala katika ile ndoto, alimwona malaika aliye na umbo la mwanadamu, ambaye alikuwa amevaa mavazi mawili ya kijani kibichi na alikuwa amebeba naqoos (vijiti viwili)malaika, “ewe mtumishi wa allah subhaanawata’ala! unauza naqoos? “malaika akajibu kwa kumuuliza,” unataka kufanya nini nazo? “sayyidina Abdullah bin zaid (radhiyallahu ‘anhu) akajibu, “Nitatumia kuwaita watu kwa salaah.” Malaika kisha akasema, “Je! sikupaswi kukuonyesha njia ya kuwaita watu kwa salaah ambayo ni bora kuliko kupiga hizi naqoos mbili?” sayyidina Abdullah aliuliza, “ni njia gani bora?” .Malaika akajibu, “utaita Adhaan.” baada ya hapo malaika akamfundisha maneno ya adhaan.

Alipoamka asubuhi iliyofuata, alikwenda kwa Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam) na kumwambia ndoto nzima. aliposikia ndoto, Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam) alitaja, “hakika ni ndoto ya kweli. simama karibu na bilaal (radhiyallahu ‘anhu) na umjulishe maneno (ya adhaan) ambayo ulifundishwa katika ndoto ili aweze kuita adhaan na maneno haya. Mruhusu bilaal (radhiyallahu ‘anhu) kuita adhaan sauti yake ni kubwa kuliko sauti yako. kwa hivyo sauti yake itafika mbali zaidi.

Kabla ya sahaaba (radhiyallahu ‘anhum) kutawanyika kutoka kwa mkusanyiko wa Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam), sayyidina Umar (radhiyallahu ‘anhu) alitoa maoni kwa Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam) kwamba, kama hakuna njia yoyote ambayo bado imeamuliwa, basi kwa wakati huo labda mtu anaweza kuwa ameteuliwa kuzunguka akiita watu kwa sala wakati wowote wakati wa swala unapoingia. Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam) alikubali maoni ya sayyidina Umar (radhiyallahu ‘anhu) akamchagua sayyidina Bilaal (radhiyallahu ‘anhu) kufanya kazi hiyo. kwa hivyo wakati wa swalaah, Sayyidina Bilaal (radhiyallahu ‘anhu) alikuwa akizunguka akiwaambia watu kwamba jamaah (salaah ya kujumuisha) katika msikiti inakaribia kuanza.

Moyo wa kila sahaabi (radhiyallahu ‘anhu) ulijawa na wasiwasi wa Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam) kuhusu jinsi watu wanapaswa kuitwa kwa ajili ya kuswali pamoja katika msikiti.

Lakini, haikuchukua muda mrefu baadaye usiku mmoja baada ya Sayyidina Abdullah bin Zaid (radhiyallahu ‘anhu) kwenda kulala; alionyeshwa ndoto na Allah subhaana wata’ala katika ile ndoto, alimwona malaika aliye na umbo la mwanadamu, ambaye alikuwa amevaa mavazi mawili ya kijani kibichi na alikuwa amebeba naqoos (vijiti viwili) malaika, “ewe mtumishi wa allah subhaanawata’ala! unauza naqoos? “malaika akajibu kwa kumuuliza,” unataka kufanya nini nazo? “Sayyidina Abdullah bin Zaid (radhiyallahu ‘anhu) akajibu, “Nitatumia kuwaita watu kwa salaah.” Malaika kisha akasema, “Je! sikupaswi kukuonyesha njia ya kuwaita watu kwa salaah ambayo ni bora kuliko kupiga hizi naqoos mbili?” sayyidina Abdullah aliuliza, “ni njia gani bora?” .Malaika akajibu, “utaita Adhaan.” baada ya hapo malaika akamfundisha maneno ya adhaan.

Alipoamka asubuhi iliyofuata, alikwenda kwa Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam) na kumwambia ndoto nzima. aliposikia ndoto, Rasulullah (sallallahu ‘alaihi wasallam) alitaja, “hakika ni ndoto ya kweli. simama karibu na bilaal (radhiyallahu ‘anhu) na umjulishe maneno (ya adhaan) ambayo ulifundishwa katika ndoto ili aweze kuita adhaan na maneno haya. Mruhusu Bilaal (radhiyallahu ‘anhu) kuita adhaan sauti yake ni kubwa kuliko sauti yako. kwa hivyo sauti yake itafika mbali zaidi.